Ilford Delta 3200: een hoge iso film voor moeilijke omstandigheden

Voor een bezoekje aan het North Sea Jazz festival zocht ik een hoge iso film om wat mooie concertfoto’s te kunnen schieten. Ik koos voor de Ilford Delta 3200 Professional film, een 35mm zwartwit film. Ondanks het weinige licht lukte het me toch om een aantal mooie foto’s te maken.

Tegenwoordig is de keus in hoge iso films behoorlijk beperkt geworden. In kleurenfilm is eigenlijk alleen de Fuji Experia 1600 nog redelijk verkrijgbaar, maar deze wordt niet meer gemaakt. Voor zwartwit zweren sommige mensen bij Fuji Neopan 1600, maar die is enorm schaars aan het worden. Ook de Kodak T-max 3200 wordt niet meer gemaakt, maar is hier en daar nog wel te koop. Het nadeel van hoge iso film is dat deze al snel achteruit gaat in snelheid – zelfs als hij nog niet verlopen is. Bij verlopen film wordt het dan allemaal een beetje een gok; gelukkig is zwartwit film behoorlijk royaal in de belichtings-speelruimte.

Eigenlijk is de enige hoge iso film die nog gemaakt wordt en goed leverbaar is de Ilford Delta 3200 Professional, verkrijgbaar op 35mm en 120 formaat. Maar is dat nou wel een hoge iso film? Ilford geeft in zijn documentatie aan dat de Exposure Index 3200 is, maar de gemeten iso-waarde slechts 1000 iso. Dus als je de film op iso 3200 volschiet ben je hem eigenlijk de hele tijd aan het pushen. Omdat je bij zwartwit film toch altijd de juiste ontwikkeltijd moet bepalen aan de hand van de film, de ontwikkelaar, de belichting (gebruikte iso-instelling) en de temperatuur maakt dat eigenlijk weinig uit.

Ik gebruikte mijn Minolta X-500 spiegelreflexcamera samen met een Minolta 70-210mm f4 telezoom lens, en had voor de zekerheid nog een lichtsterkere Minolta 50mm f1.7 prime lens meegenomen. De filmgevoeligheid stelde ik in op 3200. Omdat we bij de meeste concerten toch wel op enige afstand van het podium staan, heb ik eigenlijk vooral de telelens gebruikt. De lichtmeting van mijn Minolta gaf bij een diafragma van f4 een sluitertijd van rond de 1/15e seconde, het was vaak zo donker. Omdat je bij optredens vaak te maken hebt met een donkere achtergrond en beter verlichte artiesten, zou je eigenlijk spotmeting moeten gebruiken voor een correcte belichting.

Na enige ruggespraak met mijn broer, die regelmatig (professioneel en digitaal) foto’s maakt op concerten, besloot ik de automatische belichting maar te laten en de camera handmatig op een sluitertijd van 1/60e te zetten. Dat is eigenlijk nog wel een beetje lang voor een brandpuntsafstand van maximaal 210 mm, eigenlijk zou je dan 1/250 moeten gebruiken om beweging in de foto’s te voorkomen. Door stevig te gaan staan en de camera met lens goed stabiel te houden (geholpen door het flinke gewicht van de telelens) hoopte ik toch op redelijke resultaten.

Na afloop van een lange en enerverende avond van optredens en fotograferen was het tijd om de film te ontwikkelen. Hiervoor gebruikte ik Ilford Ilfotec DD-X, de door Ilford aanbevolen ontwikkelaar voor deze film, en de aanbevolen ontwikkeltijd van 9,5 minuut. Na het fixeren en spoelen van de film kreeg ik een eerste van de resultaten. De negatiefstrook was behoorlijk licht, en had dus weinig licht gezien. Maar in het midden van de foto’s waren toch wel duidelijk de artiesten te herkennen, dus dat gaf hoop.

Na het drogen was het tijd voor het scannen van de film, en met wat rommelen met de scan-instellingen waren er toch vrij duidelijke foto’s te produceren van deze hoge iso film. De scherpte viel mij gezien de omstandigheden niet tegen en je ziet wel een flinke, maar niet echt storende korrel. Het enige wat mij wat tegenviel aan de foto’s was het gebrek aan contrast. Deze conclusie bleek later gedeeld te worden door veel andere gebruikers van deze Ilford film.

Samenvattend ben ik niet ontevreden over deze film en de resultaten die ik ermee heb bereikt (gezien de moeilijke lichtomstandigheden bij de concerten). Het matige contrast is eigenlijk het enige nadeel en mogelijk veroorzaakt door onderbelichting, of doordat de echte iso-waarde van de film op 1000 iso ligt. Voor een volgend concert ga ik toch ook nog eens kijken of ik wat Kodak T-max 3200 kan vinden. Maar eerst ga ik binnenkort maar eens wat concertfoto’s ouderwets analoog afdrukken in de doka, voor het definitieve eindresultaat!

written by wesco on 2013-12-20 #gear #concert #ilford #review #delta #b-w #3200 #requested-post #zwart-wit #nsj2013