Rollei Rolleimatic, een Duits meesterwerk

De Rollei Rolleimatic is een unieke camera ontworpen door Heinz Waaske, die ook de legendarische Rollei 35 op zijn naam heeft staan. Laten we deze unieke camera en zijn functies en ontwerp eens van dichterbij bekijken.

Toen ik informatie over de Rollei 35 aan het opzoeken was, kwam ik de naam van de ontwerper Heinz Waaske tegen. Ik ging me wat verder inlezen en kwam er achter dat hij ook de Rolleimatic camera heeft ontworpen. Hoewel ik nog nooit van de camera had gehoord, was ik meteen in de ban van het unieke uiterlijk en design.

Heinz Waaske begon zijn carrière in 1948 met het ontwerpen van een aantal beroemde Edixa camera’s. Hij werkte aan aan miniatuur-camera die 16mm-film gebruikte (de Edixa 16 subminiature) en dacht na over een compact-camera die werkte op 35mm-film. Hij werkte aan een 35mm-compact prototype,maar Wirgin was niet geïnteresseerd! De reactie van baas Heinrich Wirgin’s was verontwaardigd: “Heb je hier de hele tijd aan gewerkt in onze werkplaats?!” Daarnaast had Wirgin al besloten om te stoppen in de camera-business en zijn camera-productie. Hierdoor werd Heinz Waaske werkloos en bracht hij zijn prototype naar Leitz en Kodak, maar ook hier waren ze niet geïnteresseerd. Pas in 1965 toonde Rollei interesse in het prototype, wat resulteerde in de legendarische Rollei 35 camera!

Dit is alleen maar om aan te geven hoe inventief Heinz Waaske was voor zijn tijd als camera-ontwerper. En dat brengt ons tot de Rolleimatic. Waaske werkte tot 1978 voor Rollei, waar hij vooral bezig was met technische innovaties op het gebied van compact-camera’s. Hij werkte aan de Rolleiflex SL26, de Rollei A110/E110 compact camera’s en de A26 Instamatic camera. Hij leek een beetje geobsedeerd met de ‘compactheid’ van een camera, zodat je een camera altijd overal met je mee kon nemen.

En dat brengt ons bij de Rolleimatic: zijn laatste ontwerp voor Rollei voordat hij het bedrijf in 1978 verliet. De camera is de ultieme samenkomst van al zijn innovaties en oplossingen in het creëren van een compact-camera model. De camera zelf is super klein (net zo klein als de LC-A body zonder het lensdeel). Het geheim van de camera ligt in de uitschuifbare lens en het klepje aan de voorkant. De uitschuifbare lens komt voort uit het Rollei 35-systeem en het klepje is geïnspireerd door de compact 110 en de A26 instamatic camera. Dit maakt de camera tot een simpele, compacte en prachtig vormgegeven geheel.

Zo werkt het klepje (bron: wikimedia)

Laten we wat dieper ingaan op de voorkant en de functies van de camera. Het voorste klepje is verantwoordelijk voor bijna alle functies van de camera: het uitschuiven van de lens, het doordraaien van de film door twee keer te drukken, en de lens weer in te schuiven door de oranje knop in te drukken. Het systeem is zo simpel maar voelt toch heel erg intuïtief als je ’m vasthoudt, echt een geweldig systeem! En de camera heeft een heel puur ontwerp omdat er geen doordraaiknop is. Ook zit er aan de voorkant een elektronische zelfontspanner van 10 seconden.

De ontspanknop kan je ook niet missen, dat is de mooie oranje knop aan de bovenkant van de camera (net als de eerder door Waaske’s ontworpen camera’s en wat andere Agfa-camera’s uit die tijd). Aan de bovenkant van de camera zit ook een flitsvoet en een terugspoel-hendel.

Aan de achterkant van de camera kan je de ISO (van 25 tot 400 ISO) en het diafragma (van 2,8 tot 16 en een “A” wat staat voor automatisch) instellen. Er zit een klein venster waardoor je kan zien welke film er in de camera zit, en een kleine (maar duidelijke) zoeker. Aan de binnenkant van de zoeker zitten twee LED-lichtjes, een groene en een rode. Hiermee kan je zien of er genoeg licht is om te fotograferen en of de batterij nog vol is (een PX28 – 6V batterij, nog steeds makkelijk verkrijgbaar). De lichtmeter is een siliciumcel en zit naast de zoeker, boven de lens.

Tot slot zit er aan de onderkant de teller (net als de Rollei 35), schroefdraad voor een statief en een oranje knop om de film terug te draaien. Dat is alles wat er nodig is voor zo’n compact ontworpen camera!

De Rolleimatic is niet alleen maar een mooi ontworpen camera, het is ook geweldig om er mee te fotograferen! Allereerst de lens (uiteraard!): een Rolleinar HFT 2,8/38mm (Tessar-type), aan de bovenkant staan de bekende pictogrammen om scherp te stellen. Dit geeft al aan dat de camera bedoeld was voor een groter publiek, zonder af te doen aan de kwaliteit! Als je echt de focus-afstanden wil weten in meters staan deze aan de onderkant van de lens, maar als het goed is ben je als lomograaf wel bekend met de symbolen. Het focussen werkt soepel door te draaien aan de buitenste ring van de lens.

Als je fotografeert in automatische modus hoef je alleen maar te focussen, de camera kiest het diafragma (van f/2,8 tot f/16) en de sluitertijd (van 1/500s tot 4s (!)). Als je volledig handmatig schiet en zelf een diafragma te kiezen, zal de camera schieten met een sluitertijd van 1/30s. Dat is hetzelfde als de Russische LOMO LC-A, dus als hiermee bekend bent dan voelt de Rolleimatic heel snel vertrouwd!

Naast het feit dat de camera prachtig is ontworpen, goed doordacht, compact en makkelijk in gebruik is, schiet ‘ie ook nog eens hele scherpe foto’s. Ik heb de camera getest tijdens een zonsondergang, en kon zonder moeite met 400 ISO-film direct tegen de zon in fotograferen. Het fotograferen van een zonsopgang en -ondergang is de ultieme test om de kwaliteit van een camera vast te stellen. En de resultaten waren geweldig, zo’n hoge kwaliteit had ik niet verwacht!

Kijk zelf maar naar mijn test-foto’s:

Een aantal links die ik heb gebruikt bij het schrijven van deze review:
- Mike Elek's Rolleimatic review
- 35mm Compact review of the Rolleimatic (in french)
- Meer info over Heinz Waaske

written by vicuna on 2013-01-18 #gear #rollei #35mm #review #camera #autofocus #compact #automatic #compact-camera #rolleimatic #heinz-waaske #wirgin #rollei-35 #automatisch #lichtmeter #duits #38mm-groothoeklens